Westdeutscher RundfunkLaden im Store
Uluslararası Af Örgütü'nün 2023 yılına dair hazırladığı "Dünyada İnsan Haklarının Durumu” raporunda Almanya'nın çifte standart uygulayarak İsrail'in Gazze'de işlediği savaş suçlarını görmezden gelmesi ifade edilirken, Almanya'nın İsrail'e yönelik silah ihracatını da durdurması isteniyor. Raporda Türkiye'de de ötekileştirici politikalarla artan hak ihlallerine dikkat çekilirken hukuk devleti ve adil yargılama ile ilgili sorunlar sıralanıyor. Af Örgütü'nün raporunu örgütün Türkiye şubesi direktörü Ruhat Sena Akşener ile konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Erkan Aslan var.
Almanya'nın işçi kentlerinin bulunduğu Ruhr Bölgesi'nin kalbindeki Bochum şehri tam 50 senedir cesur, başarılı ve iddialı bir festivale ev sahipliği yapıyor. 1974 yılında o muhteşem Kemnade Gölü kenarında düzenlenmeye başlanan Kemnade International Festivali artık yoluna Ruhr International olarak devam ediyor. Ve bu yıl bu festival tam 50'nci yaşını kutluyor. Kemnade Festivali neden önemli? KRV Milletvekili Serdar Yüksel'e göre bu festival 1974'ten beri İtalyan, İspanyol, Yunan, Türk ve diğer göçmen kökenlilere "vatandasınız" duygusunu verdi. Podcast COSMO TÜRKÇE Kemnade'yi ve programını anlatıyor. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Erkan Aslan var.
AKP, 31 Mart yerel seçimlerinden sonra birinci parti olma özelliğini kaybetti. 21 yıllık iktidarında ilk kez yoğun bir özeleştiri sürecinden geçiyor. Yenilgiyi kabul eden Erdoğan geri çekilir mi? Yeniden liberal politikalara sarılıp Avrupa Birliği'yle ilişkileri canlandırabilir mi? Bu soruların cevaplarını Erdoğan'ı, siyasi kariyerinin başından beri çok yakından takip eden gazeteci Fehmi Koru ile konuştuk. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Erkan Aslan var.
Uzun yıllardır caz, soul ve Fransızca şansonlarla sahne alan Türkiye kökenli sanatçı Su Tuna, 27 Nisan'da Düsseldorf'ta Fazıl Say’ın eserlerinden oluşan bir konser verecek. Cemal Süreya'nın şiirlerini Almanca yorumlarla seslendiren Tuna, şarkılarında İspanyolca’dan Türkçe’ye, Türkçe’den İngilizce’ye geçişler yapıyor. Podcast WDR Cosmo Türkçe'ye konuk olan çok yönlü sanatçı, hayat hikayesini ve müzik kariyerini anlattı. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Erkan Aslan var.
Türkiye'yi ziyaret eden Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier'in yanında götürdüğü 60 kiloluk döner gündeme oturdu. Konu özellikle sosyal medyada hararetle tartışılıyor. Almanya'da yaşayan Türkiye kökenliler bilimde, sanatta, edebiyatta, sinemada, sporda başarı örnekleri sergilerken, Steinmeier'in yanında döner götürmesinin ne anlama geldiğini Türkiye ve Uyum Araştırmaları Merkezi'nden Caner Aver ile konuştuk. Güzel bir jest mi, yoksa önyargıları pekiştiren bir klişe mi? Steinmeier, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Imamoğlu'nun yanı sıra sivil toplum aktivistleri ile de bir araya geldi. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Erkan Aslan var.
"Beni bu havalar mahvetti" der Orhan Veli Kanık bir şiirinde. İlkbaharın canlılığını, coşkusunu yaşamak istediğimiz bu günlerde Almanya'ya soğuk hava hâkim. Dahası; bir güneş açıyor, bir yağmur yağıyor... Hatta Bavyera'ya kar yağdı. Havadaki değişkenlik keyfimizi kaçırıyor. Ne giyeceğimizi bilemez olduk. Türkiye'de büyüyüp, Almanya'ya sonradan gelenler daha da büyük zorluk yaşıyor buranın havasına alışmakta. Peki kötü havalar ruhsal dengemizi nasıl etkiliyor? Depresyona yol açıyor mu? Neşemizin yerine gelmesi için neler yapabiliriz? Psikolog Dr. Derya Şahin ile konuştuk. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Erkan Aslan var.
Avrupa Birliği, onayladığı "Avrupa Ortak İltica Sistemi (CEAS) Reformu" ile AB ülkelerine iltica etmek isteyenlerin sayısını azaltmayı, iltica süreçlerini hızlandırmayı ve işlemleri AB'nin dış sınırlarına kaydırmayı hedefliyor. Reformun hedefine ulaşıp ulaşamayacağını ve bu konuda Türkiye'nin rolünü Berlin'deki Bilim ve Politika Vakfı’ndan (SWP) Dr. Yaşar Aydın ile konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
İran'ın, İsrail'e füze ve dronlarla saldırmasının ardından, Ortadoğu'daki savaşın daha da yayılmasından endişe ediliyor. ABD, Almanya, İngiltere gibi batılı ülkeler İsrail'in misilleme yapmaması için diplomatik çalışma yürütüyor. İsrail Başbakanı Netanyahu karşı saldırıda kararlı. Türkiye ise İsrail ve Gazze arasında arabulucu olma çabasında. Tecrübeli gazeteci Murat Yetkin ile İran-İsrail çatışmasını ve Türkiye'nin bölgedeki rolünü konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Almanya'da "Dersim Etnografya ve Tarih Müzesi" kurulması için kollar sıvandı. TÜİK verilerine göre, Tunceli ilinin tamamı ve tarihi Dersim bölgesinden Almanya’ya göç edenlerin sayısı aile bireyleriyle birlikte 460 binin üzerinde. Bonn kentinde yaşayan Dersimli akademisyen Hıdır Çelik, Köln'de kurulması planlanan müze girişimini başlatanlar arasında. Müze fikri nasıl oluştu? Müzede neler sergilenecek? Yanıtlar podcast WDR Cosmo Türkçe'de. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Pek çok müzisyen, tiyatrocu veya oyuncu son yıllarda Almanya’ya vize almakta zorlanıyor. Bunun en son örneklerinden biri de Ankara Simurg Oyuncuları Tiyatrosu. Ankara’daki Almanya Konsolosluğu, Almanya'da turne kapsamında Ruhi Su'nun hayatını anlatan 'Ezgili Yürek' oyununu sahneleyecek oyunculara ve yönetmene "iç güvenlik tehdidi" gerekçesiyle vize vermedi. Podcast WDR Cosmo Türkçe'ye konuşan Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu (AABF) Genel Sekreteri ve Avukat Ufuk Çakır, bu kararın kabul edilemez olduğunu söylüyor. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Almanya'nın Solingen kentinde mart ayı sonunda bir kundaklama sonucu Türk kökenli Bulgaristan vatandaşı olan, aynı aileden dört kişi hayatını kaybetti, dokuz kişi yaralandı. Zanlı Daniel S.'nin yakalanmasına rağmen olayın perde arkası aydınlatılmış değil. Savcılığın henüz ilk günlerde "yabancı düşmanı bir saik yok" yönündeki açıklaması özellikle Türk toplumunda tepkilere yol açtı. Olay akıllara 1993'te yaşanan ve Genç ailesinden beş kişinin yaşamını yitirdiği Solingen faciasını getiriyor. Podcast WDR Cosmo Türkçe, her iki saldırıyı da yakından takip eden ırkçılıkla mücadele uzmanı Birgül Demirtaş ile konuştu. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Almanya’da esrar kullanımını kısmen serbest bırakan yasal düzenleme 1 Nisan’dan itibaren yürürlükte. Uzun süren hararetli tartışmaların ardından bir dizi değişikliğe de uğrayan yasa, esrar kullanımını suç olmaktan çıkartıyor. Yetişkinler keyif amaçlı 25 grama kadar esrar bulundurma ve üç kenevir bitkisi yetiştirme hakkına sahip. Yasanın eleştirilen ve olumlu bulunan yönleri hangileri? Yasallaşan esrar kullanımı toplumu, yargıyı ve ekonomiyi nasıl etkiler? Podcast COSMO TÜRKÇE hem çocuk doktoru hem SPD Federal Meclis Milletvekili olan Nezahat Baradari ile konuştu. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Almanya'da geçen yıl işlenen suçlar bir önceki seneye göre yüzde 5 civarında arttı. Yabancılar tarafından işlenen suçların oranı ise yüzde 17,8 artış gösterdi. Federal Emniyet Teşkilatı’nın açıkladığı 2023 yılı suç işleme istatistikleri bunu gösteriyor. Sayılar kamuoyunda tartışma yarattı. Alman vatandaşı olmayanlar genel olarak suça eğilimli mi? Konuyu Türkiye ve Göç Araştırmaları Merkezi Vakfı Direktörü Hacı Halil Uslucan ile konuştuk. En önemli verileri Elmas Topcu derledi. Mikrofonda Çelik Akpınar var.
Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier 22-24 Nisan tarihlerinde Türkiye'ye ilk resmi ziyaretini gerçekleştiriyor. Bu, 10 yıl sonra cumhurbaşkanı düzeyindeki ilk gezi. Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkiler 2013'ten beri gergin. Erdoğan'ın geçen kasım ayında Berlin'e yaptığı ziyaret, İsrail'e ilişkin sert açıklamaları sonrasında buz gibi bir atmosferde geçmişti. Öte yandan uluslararası krizler Berlin ile Ankara arasında iş birliğini bir anlamda zorunlu kılıyor. Steinmeier’in ziyareti neden kritik? Kaybolan güven geri gelir mi? Konuyu Alman-Türk Federal Meclis Parlamenterler Grubu Başkan Vekili, Macit Karaahmetoğlu (SPD) ile konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Döner Almanya'da en çok tüketilen besin maddelerinden. Ancak son dönemde döner fiyatının artması, kamuoyunda hoşnutsuzluk yaratıyor. Ekmek arası döner 8 Euro, tabakta servis edilen döner ise 16 Euro'dan başlıyor. Özellikle "fast food"a alışık genç nesil pek memnun değil bundan. Öyle ki konu Başbakan Olaf Scholz'a kadar gitti. Almanya'da enflasyon düşerken döner fiyatları neden yükseliyor? Trend devam edecek mi? Konuyu Avrupa Türk Döner İmalatçıları Derneği (ATDİD) başkanı ve gıda yüksek mühendisi Gürsel Ülber ile konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
9 Haziran'da yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerine Almanya'dan katılacak partilerden biri de DAVA oluşumu. Diyanete ve Milli Görüş’e yakın isimler tarafından kurulan parti Alman kamuoyunda "AKP'nin uzantısı" olmakla eleştiriliyor. AP seçimlerinde birinci sıradan aday olan Avukat Fatih Zingal podcast WDR Cosmo Türkçe'ye konuk oldu. Zingal, bu yeni siyasi oluşumun programını ve hedeflerini anlattı, kamuoyunda ve medyada yükselen eleştirilere yanıt verdi. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, ya da bilinen adıyla NATO, 75. kuruluş yıldönümünü kutluyor. Soğuk Savaş’ın bitimiyle varlığı sorgulanan, hatta "beyin ölümü gerçekleşti" yorumları yapılan askeri ittifak, Ukrayna’daki savaşın genişlemesiyle yeniden önem kazandı. Ancak örgütün önünde ABD’deki başkanlık seçimleri gibi bir dizi bilinmez var. Podcast WDR Cosmo Türkçe, NATO’nun günümüzdeki görevi, Donald Trumplı senaryolar ve Türkiye’nin pozisyonunu uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Nurşin Ateşoğlu Güney ile konuştu. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
Dünyanın en büyük üçüncü ekonomisine sahip Almanya'da neredeyse her dört kişiden biri yoksulluk sınırında. 600 bin kişinin barınacak evi yok, 50 bin kişi sokakta yaşıyor. Avrupa Konseyi, hazırladığı raporda Almanya'nın ülkedeki yoksullukla ve sosyal eşitsizlikle yeterince mücadele etmediği sonucuna vardı. Podcast WDR Cosmo Türkçe konuyu araştırdı, Berlin Eyalet Milletvekili Ferat Koçak ile konuştu. Mikrofonda Aydın ışık ve Ceyhun Kara var.
Türkiye'deki yerel seçimler muhalafet partilerinin zaferiyle sonuçlandı. AK Parti tarihinde ilk kez ikinci sıraya geriledi. Ancak Van'da DEM Partisi'nden belediye başkanı seçilen Abdullah Zeydan'a mazbatası verilmedi. Yerine AKP adayı getirildi. YSK'nın kararı tepki ve protestolara yol açıyor. Van'da ve Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı Bitlis, Kars ve Şanlıurfa gibi kentlerde ne oluyor? Yaşananlar demokrasiye ve hukuka uygun mu? Bu soruları seçimlere gözlemci olarak katılan Hakan Taş ve avukat Veysel Ok ile konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
Cumhuriyet Halk Partisi, 1977 yılındaki seçimlerden bu yana ilk defa bir oylamadan birinci parti olarak çıktı. Seçim haritası onlarca yılın ardından ilk kez ağırlıkla kırmızıya büründü. 31 Mart akşamından bu yana, CHP’nin bu tarihi zaferi nasıl elde ettiği tartışılıyor. Belirleyici olan adaylar mıydı, yoksa Türkiye’deki ekonomik çöküntünün etkileri mi? Türkiye’de Erdoğan devri gerçekten kapanıyor mu? Podcast COSMO Türkçe, yerel seçim sonuçlarını T24 yazarı Candan Yıldız ile değerlendirdi. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
31 Mart Pazar günü Türkiye'de 61,5 milyon seçmen sandığa giderek yerel yönetimleri belirleyecek. Özellikle Türkiye nüfusunun yüzde 20'sinin yaşadığı İstanbul'daki büyükşehir belediye başkanlığı seçimleri, Türkiye’nin siyasi geleceği için bir dönüm noktası gibi görülüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yanı sıra bütün kabine adeta İstanbul'a akın etmiş durumda. Büyük kentlerdeki seçim sonuçlarının Türkiye'deki siyasetin değişmesine yol açıp açmayacağı tartışılıyor. WDR Cosmo Türkçe, gazeteci Murat Yetkin ile başta İstanbul olmak üzere, büyük kentlerdeki seçim sonuçlarının Türk siyaseti açısından önemini konuştu. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Erkan Aslan var.
Almanya’da çekilen 23 binden fazla polisiye film ve dizi var. Her hafta özel ve kamu televizyonlarında 50 kadar polisiye dizi yayınlanıyor. Buna rağmen Alman polisiyeleri İskandinav veya İngiliz dizileriyle yarışamıyor bile. Türk oyuncularının isimlerine artık daha sık rastlamamıza, Türk oyuncuların kattığı heyecana rağmen. Önceki yıllarda daha çok toplumun kenarına itilmiş suçluları canlandıran Türk oyuncular artık komiser mertebesine ulaştı hatta Türkler Almanlar’ı canlandırırken, Türk dizi kahramanlarını oynamak Araplara düşüyor. Oyuncu Şahin Eryılmaz ile Alman film ve dizi dünyasında Türk kökenli olmayı konuştuk. Mikrofonda Erkan Aslan ve Çelik Akpınar var.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, en büyük üç şehrin belediye başkanlıklarını alma garantisi vererek mayıs ayında yapılan genel seçimin hemen ardından yerel seçim propagandasına başlamıştı. Türkiye’de seçmen neredeyse bir yıldır seçim atmosferinde yaşıyor. En büyük seçim yorgunluğunu, “yüzyılın seçimi” diye adlandırılan genel seçimden yenilgiyle çıkan muhalif seçmen yaşıyor. Toplumsal psikoloji ile uğraşanlar muhalif seçmen için yasta ya da depresyonda tanısı koyuyorlar. WDR Cosmo Türkçe bir bilene, psikiyatrist Prof. Dr. Türkay Demir’e sordu. Mikrofonda Erkan Aslan ve Çelik Akpınar var.
Alman Bertelsmann Vakfı'nın yayımladığı 2024 Dönüşüm Endeksi’ne göre demokrasi dünya genelinde zemin kaybetmeye devam ediyor. Kötü yönetilen devletlerin sayısında daha önce görülmemiş bir artış olduğunu ortaya koyan endekse göre, "Ilımlı otokrasi" olarak sınıflandırılan Türkiye'nin de kötü yönetilen ülkeler arasında yer aldığı dikat çekiyor. Endekse göre son iki yılda 63 ülkenin demokratik ilkelere bağlı kaldığı, buna karşın 74 ülkenin otoriter bir yönetimin pençesi altında olduğu vurgulanıyor. Siyaset Bilimci Salim Çevik, Bertelsmann Dönüşüm Endeksi’ni WDR Cosmo Türkçe’ye değerlendirdi. Mikrofonda Erkan Aslan ve Çelik Akpınar var.
Türkiye, 31 Mart’ta düzenlenecek yerel seçimlere hazırlanıyor. İstanbul, Ankara ve İzmir'in yanı sıra sonuçları merakla beklenen yerler arasında Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı bölgeler geliyor. Geçtiğimiz seçimlerde ağırlıkla DEM Parti adaylarının kazandığı Diyarbakır, Mardin ve Van gibi illerdeki seçmenin tercihi ne olacak? Neredeyse sekiz yıldır kayyumlar tarafından yönetilen Kürt bölgesinde sandığa güven kaldı mı? Podcast WDR Cosmo Türkçe, Kürt illerindeki seçim atmosferini gazeteci Ruşen Takva ile konuştu. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Avrupa Birliği'nin yeni hazırladığı ehliyet kuralları kataloğunda dijital ehliyetten geçerlilik süresine, yaş düşürülmesinden ehliyetin deneme süresinin uzatılmasına kadar pek çok kural yeniden düzenleniyor. Önümüzdeki sonbahar kabul edilmesi hedeflenen uygulamadaki en tartışmalı yenilik ise yaşlı sürücülere sağlık kontrolü zorunluluğu getirilip getirilmemesi. Podcast WDR Cosmo Türkçe konuyu araştırdı. Kıdemli sürücü okulu öğretmneni Şükrü Açıcı ile konuştu. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Son yıllarda Almanya'da yaşayan ikinci ve üçüncü kuşak Türkiye kökenliler arasında yazanların sayısı giderek artıyor. Alman yayınevlerinin bu kitaplara ilgisi olduğu da açık. Şehnaz Dost da bunlardan biri. Şehnaz Dost, "Ruh" adını verdiği romanında Almanya'da yaşayan Cemal’in hikayesini anlatırken, altmış yılı geçen Türkiye’den göçün çakıl taşlarında da geziniyor. Kitabında Türkçe müziğe bolca yer veren Dost, WDR Cosmo Türkçe’ye konuk oldu. Ruh'u Elmas Topcu sizler için okudu. Mikrofonda Çelik Akpınar var.
Frankfurt’un en kalabalık sokağında başlatılan Ramazan ışıklandırması, Köln gibi başka kentlere de yansıdı. Müslümanlar genellikle bunu olumlu karşılarken, Hristiyan Almanlar'ın tepkisi daha çok olumsuz, çoğu çekincesini dile getiriyor. Radikal Müslümanlar ise ışıklandırmalar, takvim, mum, masa örtüsü gibi metalarla kutlanan Ramazanın, dolayısıyla İslamın popüler kültüre ait olup bozulmasından endişe ediyorlar. WDR Cosmo Türkçe, ışıklandırma inisiyatifini başlatan Frankfurt Belediyesi Meclis üyelerinden Mehmet Ağatay’a girişimini ve nasıl karşılandığını sordu. Mikrofonda Elmas Topcu ve Gökçe Göksu var.
Birleşmiş Milletler, 11-24 Mart tarihleri arasını ırkçılıkla mücadele haftası ilan etti. Bu kapsamda Almanya'da dört binden fazla etkinlik düzenleniyor. Köln'de organize edileecek aksiyona yetmiş bin kişinin katılması bekleniyor. Almanya'da ırkçılık hangi boytutta, onunla nasıl mücadele edilmeli? Podcast WDR Cosmo Türkçe, Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Uyum Meclisleri Birliği Başkanı Tayfun Keltek ile sorulara yanıt aradı. Mikrofonda Aydın Işık ve Elmas Topcu var.
Türkiye, 31 Mart'ta gerçekleşecek yerel seçimlere hazırlanıyor. Toplumda bir seçim yorgunluğu gözlemlenirken, üç büyük kentten çıkacak sonuç ülkenin siyasi gidişatını da belirleyecek. Özellikle İstanbul'da CHP'nin adayı Ekrem İmamoğlu ile AKP'nin adayı Murat Kurum arasında kıran kırana bir yarış bekleniyor. Siyasi gözlemciler, İstanbul'dan çıkacak sonucun Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geleceğini belirleyeceği görüşünde. Podcast WDR Cosmo Türkçe, Metropoll Araştırma'nın sahibi Özer Sencar ile İstanbul, Ankara ve İzmir'de beklenen tabloyu konuştu. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Uluslararası alanda faaliyet gösteren insani yardım kuruluşu Oxfam’ın son raporu, dünya üzerinde en zengin beş kişinin servetinin 2020'den bu yana iki katına çıktığını ortaya koydu. Bu süre içerinde beş milyar insan ise daha da yoksullaştı. Bu dengesizliğin sebepleri neler? Eşitsizlik nasıl giderilebilir? Podcast WDR Cosmo Türkçe, Oxfam Almanya’nın direktörü Serap Altınışık ile konuştu. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Köln’de her yıl düzenlenen Türk film haftası 18 yaşını dolduruyor. Bu yıl gösterilecek filmler arasında Nuri Bilge Ceylan’ın Cannes’da ödül alan filmi “Kuru Otlar Üstüne” ve Antalya Film Festivali’nde gösterilmesi yasaklanan Nejla Demirci imzalı “Kanun Hükmü” gibi dikkat çekici filmler var. Çeşitli belgesellerin de gösterildiği Tüpisch Türkisch Film Günleri’nde bu yıl da göç temalı filmler ağırlıkta. Film günlerinin organizatörlerinden Lale Konuk 18 yıllık festival mücadelesini podcast COSMO TÜRKÇE’ye anlattı. Mikrofonda Serap Doğan ve Gökçe Göksu var.
Almanya’ya seyahat etmek için vize başvurusu randevu sistemi değişti. 18 Mart 2024 tarihinde yürürlüğe girecek yeni sisteme göre, randevu beklemek yerine, Almanya’nın Türkiye’deki temsilciliklerinin internet sitelerine başvurulacak. Randevu, internet sitesindeki başvurulara göre hazırlanan listedeki sıra dikkate alınarak E-Mail yoluyla verilecek. Aracı kurum İDATA devreden çıkmıyor, sadece randevu vermiyor; vize başvurusu ile takip işlemlerine devam ediyor. Gazeteci Candan Yıldız, Schengen vizesindeki zorlukları ve yeni uygulamanın siyasi arka planını COSMO TÜRKÇE’ye anlattı. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Serap Doğan var.
Almanya'da emeklilik sistemine radikal yenilikler getirecek bir reform paketi hazırlandı. Hedef; emeklilik yaşını yükseltmeden maaş seviyesini korumak. Hükümet hisse senedi fonlarına yatırım yapacak. Sıradan vatandaşın da anlaması için teknik verilere dayanan bu yeniliği anlaşılır hale getirdik. Yeni emeklilik reformu vatandaşlar için ne getirecek, kimleri kapsayacak? Podcast WDR Cosmo Türkçe bu soruları ele alıyor. Reformun getirdiği avantajları ve riskleri mali müşavir ve sosyal güvenlik uzmanı Ali Torlak ile konuştuk. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Serap Doğan var.
Almanya’ya işçi göçü denildiğinde akıllara fabrika ve madenlerde çalışan erkeklerin siyah beyaz görselleri gelir. Ancak kadın işçiler ilk günden beri bu göçün önemli bir parçasıydılar. Türkiye kökenli kadınlar geldikleri yeni ülkede hem kadın hem de bir göçmen olarak ayrımcılıkla boğuştular, Almanya’daki eşitlik mücadelesinin önemli bir parçası oldular. Podcast COSMO Türkçe, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde Türkiyeli kadınların mücadelisini Berlin-Brandenburg Türkiye Toplumu Sözcüsü Ayşe Demir ile konuştu. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Ceyhun Kara var.
Son yıllarda moda olan zayıflama iğneleri aslında sadece şeker hastalığına bağlı olarak kilo vermek isteyenlerin kullanması için geliştirildi. Ancak bu iğneleri şeker hastası olmayanlar da kullanıyor. Hem de yan etkilerini göz ardı ederek. Berlin'de aile hekimliği yapan Dr Şahin Mirkouhi ile zayıflama iğnelerinin yararları ve zararları hakkında konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
Almanya’da göçmen kökenlilerin başarısının görünürlülüğü bugünlerde yeniden tartışılıyor. Buna Oscar’ın en iyi yabancı film adaylarından "Das Lehrerzimmer" filminin Türkiye kökenli yönetmeni İlker Çatak’ın Alman medyasında adının neredeyse hiç anılmadığına dair serzenişi neden oldu. Göçmen kökenlilerin başarısı yeterince takdir görmüyor diyenler kadar, bunun onların özgüven eksikliğinden kaynaklandığını savunanlar da var. Podcast COSMO TÜRKÇE, sosyal medyada özellikle Türkiye’den Almanya’ya göçen ilk kuşağın öğütleri ile dikkat çeken karikatür sanatçısı Hatice Çevik ile kendi deneyimini konuştu. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Aydın Işık var.
Federal Savcılık, sekizi Türk on kişiyi öldüren aşırı sağcı terör örgütü NSU’ya yardım ettiği iddiası ile Susann Eminger hakkında suç duyurusunda bulundu. Susann Eminger, NSU davasında örgüte yardım ve yataklık yaptığı için ikibuçuk yıl hapis cezasına çarptırılan André Eminger’in eşi. Savcılık Susann Eminger’in NSU örgütünün yargılanan tek üyesi Beate Zschäpe’nin arkadaşı olduğu, ona kimliğini vererek yardım ettiğine dair kanıtları olduğunu belirtti. Suç duyurusunun önemi ve etkisini NSU Meclis Araştırma Komisyonu çalışanlarından Serdar Akın ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Aydın Işık var.
Almanya'da bu yıl iflas başvurularında yüzde 30'a varan artış bekleniyor. Sıradan vatandaşlar arasındaki tüketici iflaslarında da artış kaydediliyor. Olumlu nokta: Eskiden iflas başvurusu kabul edilenlerin 6 yıl sonra tüm borçları siliniyordu, artık 1 Ekim 2020'den beri iflas başvurusu kabul edilenler sadece 3 yıl bekleyecekler. Türk-Alman Ticaret Birliği DTW Başkan Yardımcısı Suat Bakır ile özellikle Türkiye kökenlilerin neden iflas ettiklerini ve buna karşı nelere dikkat etmeleri gerektiğini konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
Almanya'da 10-17 yaş arasındaki her dört çocuk ve gençten biri Instagram, TikTok, WhatsApp, Facebook ve YouTube gibi sosyal medya kullanımından dolayı sorunlu davranışlar sergiliyor. Yapılan bir araştırmaya göre medya bağımlılığı riskli boyutlara ulaştı. Bağımlılık nerede başlıyor? Aileler çocukları ile nasıl iletişim kurmalı? Nereden yardım alınabilir? Sosyal danışman Arif Ünal ile bu soruları konuştuk. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Ceyhun Kara var.
84 milyon nüfuslu Almanya’da organ bağışı yapmak isteyenlerin sayısı yılda 1.000 kişiyi bile bulmuyor. Diğer Avrupa ülkeleri ile kıyaslandığında bu oran çok az. Federal Sağlık Bakanlığı organ bağışını kolaylaştırmak için internetten de işlem yapılabilecek merkezi bir sistem oluşturdu. Organ Nakil Merkezi Genel Müdürü Dr. Ebru Yıldız, bu sistemin bağış sayısını hemen artırmayacağına inanıyor. Yıldız, organ bağışı ile ilgili soru ve sorunlar ile çözüm yollarını podcast COSMO TÜRKÇE’ye anlattı. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Gökçe Göksu var.
Dünyada yeniden başlayan silahlanma yarışında Türkiye yerini arıyor. Türkiye’nin küresel çapta silah ihracatçısı olma yolunda ilerlediğine yönelik öngörüler, Alman uzmanlar tarafından da dillendirilmeye başlandı. Yeni savunma stratejileri oluşturan ABD, F16’ları satarak Türkiye’nin önünü açtı, Almanya ise kararsız. Eurofighter uçak satışı konusunda Alman hükümetinin hala çekinceleri var. Uluslararası siyaset uzmanı gazeteci Barçın Yinanç’a Türkiye’nin savunma sanayiindeki atağının, NATO’daki dengelere ve dış politikaya etkisini sorduk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Gökçe Göksu var.
Almanya'da nüfus giderek yaşlanıyor. Bunun en önemli sonuçlarından birisi çalışan kesimin azalacak olması. Bu durum gelecekte Almanya’da istihdam krizine yol açabilir. Ancak yapılan bir araştırma umut verici. Federal Nüfus Araştırmaları Enstitüsü'nün verilerine göre yaşlı ve genç nüfus oranı giderek eşitleniyor. Bunda en önemli faktör Almanya'ya göçün artması. Türkiye ve Uyum Araştırmaları Merkezi'nden siyaset bilimci Caner Aver ile göçün Almanya'yı nasıl etkilediğini konuştuk. Mikrofonda Hülya Topcu ve Gökçe Göksu var.
Anadil kimliğimizin bir parçası. Bu nokta Almanya'da daha da önem kazanıyor, çünkü dili bizden sonraki kuşaklara, çocuklara aktarmamız çok daha zor. Bunun için okullarda Türkçe dersleri verilmesi büyük önem taşıyor. Peki Almanya'da anadil dersleri ne durumda? Okullarda anadil dersleri ne kadar yaygın? Cosmo Türkçe'de bu sorulara yanıt aradık. Velilerin anadil konusunda haklarının bilincinde olup olmadığını Almanya Türk Veli Dernekleri Federasyonu Başkan Yardımcısı Necla Marangoz ile konuştuk. Mikrofonda Hülya Topcu ve Gökçe Göksu var.
ABD’nin Irak ve Afganistan’da işlediği savaş suçlarına dair gizli belgeleri yayınlamakla suçlanan internet platformu Wikileaks'in kurucusu Julian Assange, 12 yılı aşkın süredir özgürlüğünden mahrum. Yedi senesini Ekvador’un İngiltere'deki büyükelçiliğinde geçiren internet aktivisti, beş yıldır tutuklu olarak İngiliz yargısının ABD’ye iade kararını bekliyor. Cosmo Türkçe, bu hafta Londra'da görülen temyiz davasını yerinde takip eden gazeteci Can Dündar ile Assange‘ın olası iadesini ve bunun basın özgürlüğünün geleceği açısından sonuçlarını konuştu. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Avrupa'nın göbeğinde, Ukrayna’da iki yıldır süren bir savaş var. Ortadoğu’nun ateşi hiç sönmüyor. Afrika'daki çatışmalar dünya tedarik zincirini tehdit ediyor. Göç, iklim değişikliği, siber saldırılar ve dezerformasyon dünya kamuoyunu meşgul eden diğer konular. Varlıklı ülkeler arasındaki silahlanma yarışı ise son dönemde ivme kazandı. Barış siyasetini savunanların sesi savaş çığırtkanlığı yapanların karşısında cılız kalıyor. Podcast COSMO TÜRKÇE, yeni savaşlar ile değişen dünya düzenini Siyaset Bilimci Tuba Eldem’e sordu. Mikrofonda Elmas Topcu ve Çelik Akpınar var.
Almanya’da yaşayan göçmen kökenli vatandaşların yarısından fazlası aşırı sağcıların dillendirdiği gibi sınır dışı edilmekten korkuyor. Yapılan bir araştırma her yaştaki yabancı kökenlilerin aynı derecede endişe duyduğunu ortaya çıkardı. İlginç olan; Almanların da benzer bir korku yaşıyor olmaları. Sınır dışı edilme korkusu bazı aşırı sağcı AfD ve CDU üyelerinin katıldığı Potsdam’daki gizli toplantıdan sonra zirveye ulaştı. NSU terör örgütünün çivili saldırı düzenlediği Köln'deki Keup caddesinde deport edilme korkusunun nasıl yaşandığını Esnaf Dayanışma Derneği Eş Sözcüsü Meral Şahin ile konuştuk. Mikrofonda Elmas Topcu ve Çelik Akpınar var.
Göçmen kökenliler veya kadınlar ya da farklı cinsel tercihleri olan insanlar internette daha fazla nefret ve hakaret söylemine ve hatta tehdite maruz kalıyor. Her iki kişiden biri bu yüzden internetten çekiliyor, görüşünü söylemekten çekiniyor. Bir araştırmanın sonuçları bu gerçeği ortaya koydu. İnsanların Instagram veya Facebook gibi sanal ortamlarda otosansür uygulaması düşünce özgürlüğü ve demokrasi bakımından ne anlama geliyor? Bu soruyu Baden-Württemberg Eyaleti Yeşiller milletvekili Ayla Çataltepe ile konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Berlinale'de Almanya doğumlu yönetmen Aslı Özarslan'ın "Ellbogen" (Dirsek) adlı filmi "Generation 14plus" kategorisinde, Türkiye'den katılan Aslı Özge'nin 90 yaşındaki babasının hikayesini anlattığı "Faruk" isimli film ise "Panorama" bölümünde gösteriliyor. Yönetmen Aslı Özge ile kentsel dönüşümü konu eden filmi hakkında konuştuk. AfD politikacılarının davetliler listesinden çıkarılmasıyla dikkatleri üzerine çeken Berlinale film festivalinin kültürel ve politik alandaki rolünü ele aldık. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
19 Şubat 2020 tarihinde Hanau kentinde düzenlenen ırkçı bir saldırıda aralarında Türklerin de bulunduğu yabancı kökenli 9 kişi hayatını kaybetti: Gökhan Gültekin, Sedat Gürbüz, Said Hesar Hashemi, Mercedes Kierpacz, Hamza Kurtovic, Vili Viorel Paun, Fatih Saraçoğlu, Ferhat Unvar ve Kaloyan Velkov. Saldırının perde arkası aydınlatıldı mı? Kurulan araştırma komisyonu hangi sonuca vardı? Bu bölümde bu soruları ele alıyoruz. Kurban annesi Serpil Temiz Unvar'in görüşüne başvurduk, "And now Hanau" isimli tiyatro oyununu yazan Tuğsal Moğul ile konuştuk. Mikrofonda Aydın ışık ve Serap Doğan var.
Almanya'da 50 şirket Şubat ayından itibaren haftada dört gün çalışma sistemini denemeye başladı. Altı aylık deneme sürecinde haftada dört gün mesai yapacak olan çalışanlar, maaşlarının tamamını almaya devam edecek. Hedef; çalışanların üretkenliğini artırmak ve iş ile sosyal hayat arasındaki dengeyi iyileştirmek. Pilot proje olarak başlayan bu uygulama gelecekte bir alternatif olabilir mi? Yoksa Almanya'daki refahı sekteye mi uğratır? Konuyu sendikacı Hakan Civelek ile konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Serap Doğan var.
Almanya’da 14 eyalet mültecilere para yerine ödeme kartı verilmesi konusunda uzlaşmaya vardı. Bavyera ve Mecklenburg-Vorpommern uygulamaya katılmıyor. Hedef; belediyelerin idari yükünün azaltılması, mültecilerin kendilerine verilen parayı ülkelerine göndermelerinin engellenmesi ve kaçakçılık suçlarıyla mücadele. Mülteci haklarını savunanlar, daha önce de denenmiş ve başarılı olamamış bu uygulamanın göstermelik olduğu görüşünde. Siyaset Bilimci Dr. Özgür Özvatan bu tartışmalı uygulamayı podcast COSMO TÜRKÇE'ye değerlendirdi. Mikrofonda Serap Doğan ve Aydın Işık var.
Her yıl 13 Şubat “Dünya Radyo Günü” olarak kutlanıyor. Bilgilendiren, eğiten ve eğlendiren bir kitle iletişim aracı olan radyoyu 1895 yılında ilk keşfeden İtalyan Guglielmo Marconi oldu. Radyonun bugün bildiğimiz anlamda bir haberleşme aracına dönüşmesi ise 1906’da ABD'de gerçekleşti. Bugün dünya üzerinde 44 binden fazla radyo istasyonu bulunuyor. İnternet radyoculuğunun başlamasıyla analog yayınlara olan ilgi azalsa da, ülkesinden ayrı yaşayanlar için ana dillerindeki yayınlar hala altın değerinde. WDR Editörü Ayça Tolun, bugün adı COSMO TÜRKÇE olan 60 yıllık Köln Radyosu’nu anlatıyor. Mikrofonda Serap Doğan ve Aydın Işık var.
Almanya'da son dönemde gündeme ülkedeki grevler damgasını vurdu. Demiryollarında, hava taşımacılığında, hastanelerde uyarı grevleri yapılıyor. Sendikalar, uzun yıllar boyunca zam, prim, ikramiye ve istihdam güvencesi gibi talepleri dile getiriyordu. Ancak son toplu sözleşme görüsmelerinde haftalık çalışma gününün veya saatinin azaltılması, yıllık iznin artırılması, evden çalışma gibi konular öne çıkıyor. Grev dalgasının arkasında yatan sebeplerin neler olduğunu deneyimli sendikacı Serdar Derventli ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Erkan Aslan var.
Efsanevi sanatçı Cem Karaca, bundan 20 yıl önce, 8 Şubat 2004’te hayatını kaybetti. Barış Manço, Moğollar, Fikret Kızılok ve Erkin Koray ile birlikte Anadolu ezgili rock müziğini dünyaya tanıtan Karaca’nın hayatının duraklarından biri de Köln’dü. 12 Eylül darbesinden kısa süre önce Almanya’ya yerleşen Karaca, 1983’te Yılmaz Güney ile aynı gün vatandaşlıktan çıkarıldı. Karaca, sanat hayatını Almanya’ya taşıyarak direndi. "Misafir İşçiler"in sesi de olan Cem Karaca, "Die Kanaken" grubuyla aynı ismi taşıyan bir albüm çıkardı. Türkiyeli işçilerin yaşadığı toplumsal sorunlar onunla birlikte iki dilde de ses buldu. COSMO Türkçe, Karaca ile birlikte müzik yapan Nedim Bora ile sizi seksenli yıllara götürüyor. Mikrofonda Erkan Aslan ve Ceyhun Kara var.
İlk Türk kadın romancı ve gazetecilerinden Suat Derviş, 1920’li yıllarda Berlin’de yaşadı ve hayatını yazarak kazandı. “O’nu gazeteci yapan biraz da Alman toplumu oldu” diyor Derviş’in izini süren, kendisi de yazar ve gazeteci olan Menekşe Toprak. Toprak’ın "Dejavu" adını verdiği romanında da Suat Derviş, Almanlar’ın yeni Türkiye Cumhuriyeti ve Osmanlı, özellikle de harem konusunda kendini adeta soru yağmuruna tuttuğunu anlatıyor. COSMO TÜRKÇE, Menekşe Toprak ile kitabı, Suat Derviş’in hayatı ve o yılların Berlin’i ile bugünkü Berlin’i konuştu, paralelliklere ayna tuttu. Mikrofonda Erkan Aslan ve Ceyhun Kara var.
AfD partisi yasaklanmalı mı? Bu tartışma son haftalarda Almanya'da gündeme oturdu. Sebebi; bazı AfD üyelerini Potsdam’daki bir otelde radikal sağın önde gelen isimleriyle biraraya getiren toplantı. Bu aşırı sağ zirvesinin ana başlığı, göçmen kökenlilerin Almanya’dan gönderilmesi idi. Toplantının ortaya çıkmasının ardından haftalardır aşırı sağa karşı protesto gösterileri düzenleniyor. AfD'ye yönelik yasak talebinin ne anlama geldiğini Sosyolog Prof. Dr. Emre Arslan ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Erkan Aslan var.
6 Şubat 2023'te Türkiye'de yaşanan yıkıcı depremlerin üzerinden bir yıl geçti. Almanya'da yaşayan pek çok Türkiye kökenli yakınlarını buraya getirdi. Akrabalarının yanına Bielefeld'e yerleşen Volkan ve Tuğba Çolak, Almanya'daki yaşamlarına dair izlenimlerini anlattı. Kayınbabasını ve kayınvalidesini Bremen'e getiren Tülin Cemali ile aşılması gereken engelleri ve bürokratik zorlukları konuştuk. Ailesi Kahramanmaraş’ın Küpelikız köyünden olan Hasan Acar yardımlar hakkında bilgi verdi. Ayrıca şu anda deprem bölgesindeki şartları araştırdık. Mikrofon'da Ceyhun Kara ve Erkan Aslan var.
Türkiye'deki vahim depremin üzerinden bir yıl geçti, ancak yaraları hala sarılamadı. Binlerce insan çadır ya da konteynerlerde yaşamını sürdürüyor ve yardıma muhtaç durumda. Deprem, Almanya'da yaşayan Türk toplumunu da ilk günden itibaren harekete geçirdi. Türkiye'deki yakınlarına, akrabalarına destek olmak isteyenler yardım organize etti. Onlardan biri, Lamia Faqirzada Özal, stüdyo konuğumuz oldu ve hem Hatay'daki son durumu aktardı hem de depremin burada kendi hayatını nasıl etkilediğini anlattı. Depremin birinci yıl dönümünde Köln'de bir anma ve dayanışma gecesi düzenleniyor. Mikrofonda Hülya Topcu ve Gökçe Göksu var.
Türkiye’yi terk eden doktor sayısı rekor seviyeye ulaştı. Çoğu uzman binlerce Türk hekim başta Almanya olmak üzere Avrupa’ya göç etti. Doktorlar çalışma şartlarının kötülüğünden, ekonomik sıkıntılardan, en önemlisi de şiddetten ve baskıdan bunaldıkları için ülkeyi terk ediyor. Türk Tabipler Birliği Başkanı Dr. Şebnem Korur Fincancı ile hastanelerdeki koşulları konuştuk. Almanya’ya gelmiş bir doktor olan Hakan Bahadır, buradaki tecrübelerini anlattı. Mikrofonda Hülya Topcu ve Gökçe Göksu var.
Kısa adı DAVA olan "Çeşitlilik ve Uyanış için Demokratik İttifak" inisiyatifi hem adı hem de kurucuları nedeniyle Almanya’da tartışmaya neden oluyor. Türkiye kökenli bir grubun kurulmasına öncülük ettiği siyasi oluşum 4 bin imza toplayarak AB seçimlerine katılmayı planlıyor. Ana hedef; 2025 Federal Meclis seçimleri. COSMO Türkçe partileşme yolunda ilerleyen oluşumun AKP’ye ne kadar yakın olduğunu kurucularına ve uzmanlara sorarak araştırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, bu yolla başta Almanya olmak üzere Avrupa siyasetini etkileyip etkileyemeyeceği sorusuna yanıt aradı. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Hülya Topcu var.
Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti’nin Neuss kentinde bir okulda, dört Müslüman öğrenci sınıfta cinsiyetlerin ayrılması da dahil olmak üzere İslami kuralların uygulanmasını talep etti. Bunun için diğer öğrencilere baskı yaptı. Okul yönetiminin başvurusu üzerine Almanya gündemine yerleşen olayı araştıran güvenlik birimleri hazırladıkları raporda, bu tür olayların yeni olmadığı gibi sadece tek bir okulda yaşanmadığını saptadı. Podcast COSMO TÜRKÇE, emekli öğretmen Ahmet Akgün’e Neuss'taki olayın şeriat propagandası mı, yoksa basit bir öğrenci zorbalığı mı olduğunu sordu. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Hülya Topcu var.
Almanya'da çifte vatandaşlığı da mümkün kılan yeni vatandaşlık yasası Federal Meclis'ten geçti. İlkbaharda yürürlüğe girmesi bekleniyor. Çifte vatandaşlık imkânı Almanya'daki Türkiye kökenliler arasında heyecan ve umut yarattı. Kimler, ne zaman başvurabilir? Bu soruların cevaplarını çifte vatandaşlık konusunu uzun yıllardır takip eden hukukçu Memet Kılıç ile konuştuk. Gökçe Göksu yeni yasadaki değişiklikleri derledi. Mikrofonda Çelik Akpınar var.
Gazeteci ve yazar Hayko Bağdat, İstanbullu bir Ermeni olarak kimlik arayışı, ötekileştirme ve sevgi üçgeninde geçen çocukluğunu, gençlik yıllarını ve sekiz yıldır Berlin'de sürgünde yaşadıklarını "Salyangoz" oyununda anlatıyor. Köln'deki Kulturbunker'de sergileyeceği tek kişilik oyunundan önce COSMO Türkçe'ye konuk olan Hayko Bağdat, anılarını, karşılaştığı komik, traji-komik olayları anlatırken Ermenilerin günlük hayatta yaşadıklarıyla ilgili ne kadar az bilginin olduğunu gözler önüne seriyor. Hayko Bağdat ile sürgündeki yaşamı, hayalleri ve Salyangoz oyununu konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topçu var.
Almanya yirmi iki yıl önce AB’nin ortak para birimi Euro’ya geçti, ancak hala 12 milyar 240 milyon Mark bankalara götürülüp, yeni para birimine çevrilmedi. Bu miktar Euro’dan önce piyasada olan “Deutsche Mark” miktarının yüzde 7,5’ine tekabül ediyor. Peki nerede bu milyarlarca Alman Markı? Yastık altında mı? Neden hala saklanıyor? Ve Alman Merkez Bankası neden hala Mark topluyor? COSMO TÜRKÇE, Almanyalı Türklerin gönül bağı kurduğu kayıp Markların izini sürdü. Ekonomist Dr. İlhan Döğüş ve konuyu araştıran Elmas Topcu’ya sorduk. Mikrofonda Çelik Akpınar var.
Almanya'da son yılların en uzun demiryolu grevi başladı. Önümüzdeki pazartesi akşamına kadar sürecek grev hayatı ve ticareti felç etti. Beş milyonu aşkın yolcu muzdarip. Yük taşımacılığında büyük aksamalar meydana geliyor. DB acil sefer tarifesi devreye soktu. Almanya genelinde hızlı trenler ve banliyö hatlarının sadece beşte biri çalışıyor. Grev çağrısı yapan Makinistler Sendikası (GDL) ne talep ediyor? Ufukta uzlaşma görünüyor mu? Vatandaşlar grevden nasıl etkileniyor? Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Türkiye’de son yıllarda muhafazakarlar ile laiklerin çatışmasını ele alan diziler yayınlanmaya başlandı. Bunlardan biri olan Kızıl Goncalar; tarikatları, kadınlara yapılan baskıyı ve toplumsal kutuplaşmayı eleştiriyor. Dizi, Türkiye’nin gündemine oturdu. Çünkü RTÜK diziyi yayınlayan kanala rekor düzeyde bir para cezası vermekle kalmadı, yeni bölümlerinin yayınlanmasını erteledi. COSMO TÜRKÇE siyaset bilimci Dr. Hakkı Taş ile Türkiye’deki tarikatları, onların Almanya’ya etkilerini ve Kızıl Goncalar dizisine gelen tepkileri konuştu. Mikrofonda Elmas Topcu ve Çelik Akpınar var.
Almanya tarihi günler yaşıyor. Göçmenleri sürmeye yönelik gizli bir toplantının ortaya çıkması ile halk aşırı sağa karşı sokağa dökülmeye başladı. Hafta sonunda Berlin, Münih, Köln, Hamburg gibi pek çok şehirde düzenlenen protesto gösterilerine 1 milyonu aşkın kişi katıldı. Berlin’de duvarın yıkılmasından sonra ilk kez bu kadar çok sayıda vatandaş sokağa çıktı. Mitinglerin önümüzdeki günlerde de devam edeceği bildiriliyor. Gösterileri düzenleyenler arasında sivil toplum örgütleri ve sendikaların yanı sıra, işverenler ve kiliseler de var. COSMO TÜRKÇE çok fazla protestocu geldiği için yarıda kesilen Münih’teki gösteriye katılan milletvekili Cemal Bozoğlu ile konuştu. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Elmas Topcu var.
Gazze'deki savaş üç ayı geride bıraktı. Çatışmaların İran ve Lübnan'ı da kapsayarak bölgesel bir savaşa evrilmesinden endişe edilirken İsrail devleti bir haftadır hâkim karşısında. Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'na yaptığı başvuruyla görülmeye başlanan "soykırım" davası İsrail'i dünya kamuoyu önünde zor durumda bırakabilecek nitelikte. COSMO Türkçe, eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıcı Rıza Türmen ile İsrail'in soykırım davasını konuştu. Mikrofonda Gökçe Göksu ve Serap Doğan var.
Geçen yıl Almanya’ya gelen yabancı üniversite öğrencileri arasında Türkler üçüncü sırada yer alıyor. Bu sayı 2022/2023 eğitim döneminde 35 bini aştı. Ne yazık ki, bir üniversiteden kabul alıp Almanya’ya ayak basmakla sorunlar bitmiyor. Ev bulmaktan yalnızlık çekmeye kadar yaşanan bir dizi sorun öğrencilerin başarısına olduğu gibi yansıyor. Üç yıl önce Almanya’ya yüksek lisans yapmaya gelen Emre Yıldırım, kurduğu dayanışma ağıyla diğer öğrencilere destek oluyor. COSMO TÜRKÇE Yıldırım ile konuştu. Mikrofonda Serap Doğan ve Gökçe Göksu var.
Genel seçimin sonucu açıklanır açıklanmaz Cumhurbaşkanı Erdoğan yerel seçimin de startını verdi. Erdoğan ve AKP’nin gözü İstanbul’da. “İstanbul’u kazanan Türkiye’yi kazanır,” anlayışı sadece iktidarın değil, muhalefin de en önemli şiarı. Ancak genel seçimde umudu kırılan muhalefet partileri de, seçmenleri de hala toparlanmış değil. COSMO TÜRKÇE bugün, başta İstanbul olmak üzere üç büyük şehirdeki seçim atmosferini mikrofonuna taşıdı. Gazeteci Gökçer Tahincioğlu seçmen gözünden durumu değerlendirdi. Serap Doğan İstanbul’da hızlanan yarışa göz attı. Mikrofonda Gökçe Göksu var.
İkisi de Almanya’ya 1964 yılında geldiler. İkisi de ikinci kuşağın ilk temsilcileri. Biri, Ergün Aktoprak, bankacılıktan uzaklaşıp müziğe yoğunlaştı, diğeri Levent Aktoprak, hayat dümenini edebiyata doğru kırdı. İkisinin de ortak bir derdi vardı, Türk ve Alman kültürü arasında köprü kurmak. COSMO TÜRKÇE bugün Aktoprak kardeşlerin sanat ile dolu göç hikayesine ve pek de kolay olmayan köprü görevine eğiliyor. Mikrofonda Serap Doğan ve Gökçe Göksu var.
Aşırı sağcı parti AfD’nin göçmenleri sürme planları yapılan Potsdam’daki gizli toplantıya katılmasına yönelik tepkiler devam ediyor. Alman halkı uzun süredir ilk kez kitleler halinde sokağa çıktı. Ancak göçmenlerden gelen tepkiler eski yıllara oranla cılız görünüyor. Bu durum, COSMO TÜRKÇE’ye konuşan Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Türk Toplumu Başkanı Serhat Ulusoy’u da meşgul ediyor. Göçmenlerin henüz durumun ciddiyetini farketmediğine inanan Ulusoy, kollektif bir tepki göstermekten yana. Mikrofonda Serap Doğan ve Gökçe Göksu var.
Almanya'da her dört kişiden biri kendini çok yalnız hissediyor. Hem genç yetişkinler hem de yaşlılar sosyal temas eksikliğinden şikayetçi. Yalnızlığa karşı alınabilecek 111 maddelik bir strateji planı Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı. Yalnızlığın sebeplerini, yalnızlığa karşı hangi tedbirlerin alınabileceğini Yeşiller'den Hamburg Eyalet Meclisi Milletvekili Yusuf Uzundağ ile konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Erkan Aslan var.
19 Şubat 2020'de Hanau'da bir Alman ırkçı dokuz kişiyi öldürdü. Kurbanlardan biri de Gökhan Gültekin idi. Gökhan'ın ağabeyi Çetin Gültekin, kardeşinin dokunaklı hikâyesini bir kitap haline getirdi: "Geboren, aufgewachsen und ermordet in Deutschland". Podcast Cosmo Türkçe'ye konuk olan Çetin Gültekin, duygularını, kitabın içeriğini ve ırkçılığa karşı giriştiği mücadeleyi anlattı. Mikrofonda Aydın Işık ve Erkan Aslan var.
Almanya'da tren makinistlerinin başlattığı grev ülke genelinde sürüyor. Demiryollarında yolcu taşımacılığında aksaklıklar yaşanıyor. Deutsche Bahn’a bağlı tren hatlarının çoğu iptal. Acil durum sefer tarifesi Cuma akşamına kadar geçerli. Vatandaşları ilgilendiren en önemli bilgileri derledik. EVG Sendikasından Gülay Boran ile işçi hakları konusunda konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Erkan Aslan var.
Hükümetin planladığı teşvik kesintilerini protesto eden çiftçiler sokakta. Alman Çiftçiler Birliği'nin başını çektiği eylemler cuma gününe kadar devam edecek. Çiftçiler traktörleriyle 15 Ocak Pazartesi günü Almanya'nın birçok yerinden Berlin'e yola çıkacaklar. Hedef; Federal Meclis'in önü. Alman çiftçiler ne istiyor? Hükümet ne planlıyor? Sağcılar protestoları nasıl manipüle etmeye çalışıyor? Konuyu Yeşil Çember Derneğinden Gülcan Nitsch ve ile konuştuk. Wiesbaden Yabancılar Meclisi Başkanı İbrahim Kızılgöz'ün görüşüne başvurduk. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
Almanya'da işsizlere ödenen vatandaşlık parası (Bürgergeld) ocak ayında yükseltildi. Ancak eleştiri de çok. Kimi siyasetçiler bu sosyal yardımın fazla olduğunu, insanları tembelliğe alıştırdığını ileri sürüyor. Hatta bazı durumlarda kesilmesini talep edenler bile var. Vatandaşlık parası nedir? Kimler alıyor? Kesilebilir mi? Verdi Sendikası Kuzey Ren Vestfalya Yönetim Kurulu Üyesi Serdar Derventli ile konunun arka planını konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Ceyhun Kara var.
Almanya'da yaklaşık 6 milyon insan yaşlılık ve hastalık gibi nedenlerle bakıma muhtaç durumda. Bu sayı gittikçe artıyor. İşin kötü tarafı; ülkede aynı zamanda yüzbinlerce bakıcı açığı var. Üstüne, kalınacak yurtlar ve huzur evleri eksik. Çoğu kez bakıma muhtaç kişilerin yakınları evde bakımı üstlenmek zorunda kalıyor. Hükümet bu krizi çözmek için ne planlıyor? Yakınlarına bakanların hakları neler? Konuyu Berlin'de bir bakım şirketi işleten Nare Yeşilyurt ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Esin Özbanazı var.
Almanya’da her yıl olduğu gibi, 2024 yılında da vatandaşları bir dizi yeni yasal değişiklikler bekliyor. Bunların bir kısmı vatandaşın cüzdanına daha fazla para girmesine vesile olacak, dolayısıyla sevindirecek yenilikler. Yeni yılla birlikte yürürlüğe giren başlıca değişiklikleri sizin için derledik.
Türk hukuk tarihinde emsalsiz bir skandal yaşanıyor. Ülkenin iki yüksek mahkemesi Yargıtay ile Anayasa Mahkemesi birbirine girmiş durumda. Yargıtay, Anayasa Mahkemesi’nin tutuklu avukat Can Atalay hakkında tekrar verdiği hak ihlali kararını ikinci kez hiçe saydı. Türkiye'deki yargı düzenini sarsan bu krizin perde arkasını ve siyasi boyutunu Prof. Dr. Baskın Oran ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Erkan Aslan var.
Avrupa Birliği göç ve ilticayı yeniden düzenliyor. 2026'dan itibaren sığınmacılar için şartlar zorlaşacak. Dış sınırlarda güvenlik ve sağlık kontrolleri sertleşecek. Hedef Avrupa’ya düzensiz göçü önlemek. Göç konusunun, haziran ayındaki AB seçimlerine damga vurması bekleniyor. AB'nin planladığı reformun göçmenler ve birlik ülkeleri için ne anlama geldiğini gazeteci Kayhan Karaca ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Erkan Aslan var.
2024'e sayılı günler kaldı. Geçen yılbaşında özellikle Berlin ve Hamburg'da gençlerin havai fişeklerle polis memurlarına, ambulanslara, ilk yardım ve itfaiye çalışanlarına saldırmaları çok tartışıldı. Bu sene Berlin'in bazı semt ve bölgelerinde havai fişek yasaklandı. Yasağın genişletilmesini isteyen birçok politikacı ve kurum var. Almanya'daki tartışmayı derledik. Gençlerin yılbaşında neden şiddet yanlısı hareketlerde bulunduğunu psikolog Kazım Erdoğan ile konuştuk. Mikrofonda Ceyhun Kara ve Serap Doğan var.
1994'ten beri Almanya'da yaşayan ve sanatsal çalışmalarını hem Köln ve çevresi hem de ülke genelinde devam ettiren, müzisyen Erdal Şahin; Doğu ile Batı, Almanya ile Türkiye toplumları arasında sanatsal bir köprü işlevi üstlenmiş durumda. Korosuyla birlikte 7 Ocak 2024’te Köln’de Bertolt Brecht, Nazım Hikmet ve Yunus Emre’nin şiirlerinden oluşan bir programla sahne alacak. Savaşın hüküm sürdüğü bu günlerde barış vurgusu yapacak. Bu çok yönlü sanatçıyı stüdyomuza konuk ettik. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Serap Doğan var.
Almanya'da 1 Ocak 2024'ten itibaren yeni yasal düzenlemeler yürürlüğe girecek. Hepimizi bir biçimde etkileyecek değişiklikler bunlar: Asgari ücret, yıllık gelir vergisi, Bürgergeld ödemeleri, çocuk pasaportları ve elektronik reçete uygulaması gibi... Göçmenlerin dört gözle bekledikleri bir reform olan çifte vatandaşlık yasası ise sürüncemede kaldı. Bizi 2024'te hangi yenilikler bekliyor? Yanıtlar bu bölümde. Hukukçu Memet Kılıç ile yeni vatandaşlık yasasının çıkma şansını konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Serap Doğan var.
CDU Başkanı Friedrich Merz, 2000'li yıllarda kullandığı, uzun süredir siyasetin tozlu raflarına kaldırılan "Leitkultur" kavramını yeniden gündeme getirdi. Alman kültürünün ve değerlerinin ülkede egemen olmasını öngören "öncü kültür" ifadesi partinin yeni program taslağında da yer alıyor. Podcast COSMO TÜRKÇE bu tartışmalı kavramın tarihçesini ele aldı. Berlin Brandenburg Türk Toplumu'ndan Safter Çınar ile tartışmanın doğuracağı olası sonuçları konuştuk. Mikrofonda Çelik Akpınar ve Serap Doğan var.
Berlin'de sahnelediği eğlenceli oyunlarda Yahudi bir oğlan, Türk bir kız, bir haham ve bir Türk dervişe yer veren Shlomit Tripp'in hayatı İsrail-Hamas çatışmasından sonra zor bir hal aldı. Pek çok Müslüman kuruluş gösterilerini iptal etti, hatta bazı gösterileri polis tarafından korunuyor. Bu bölümde Orta Doğu'daki savaşın Almanya ve Türkiye'deki Musevilere nasıl yansıdığını ele aldık. Mikrofonda Aydın Işık ve Erkan Aslan var.
Alman hükümeti, enflasyonla mücadele kapsamında yürürlüğe soktuğu enerji ve elektrik fiyatları frenini (Strompreisbremse) yeni yıldan itibaren kaldırıyor. Bu yenilik vatandaşların 2024 yılında elektriğe ödediği ücretin artması anlamına geliyor. Evimizde nasıl enerji tasarrufu sağlarız? Elektrik şirketini değiştirmek isteyenler neye dikkat etmeli? Berlin Brandenburg Türkiye Toplumu TBB’nin enerji tasarrufu proje başkanı Sergen Özhan ile bu sorulara yanıt aradık. Mikrofonda Aydı ışık ve Erkan Aslan var.
Ankaragücü Başkanı Faruk Koca'nın hakem Halil Umut Meler'e saldırması Türk futbol tarihine kara bir leke olarak geçti. Olaya tepkiler büyüyor. Bütün liglerde müsabakalara ara verildi. Hakemler radikal önlemler alınıncaya dek maçlara çıkmama kararı aldı. Bu bölümde futbolda yıllar boyunca yaşanan nefret söylemlerinin nasıl şiddete dönüştüğünü ele aldık. Gazeteci Can Dündar'a göre olay giderek yaygınlaşan linç kültürünün son ve en kaba örneklerinden biri. Mikrofonda Aydın Işık ve Erkan Aslan var.
Öğrencilerin okul performansını uluslararası düzeyde karşılaştıran PISA araştırmasının 2022 sonuçları Almanya için pek iç açıcı değil. Okuma, matematik ve fen alanlarında her dört öğrenciden biri çok düşük başarı gösterdi. Göçmen kökenlilerin performansı daha da zayıf. Bu tablonun nedenlerini ve anne babaların çocuklarını nasıl destekleyebileceğini Almanya Türk Veli Dernekleri Federasyonu Başkanı Mehtap Çağlar ile konuştuk. Mikrofonda Aydın Işık ve Erkan Aslan var.